Κάποτε διάβασα ότι “η κατάθλιψη είναι το αίσθημα ότι πνίγεσαι ενώ όλοι οι άλλοι μπορούν να αναπνεύσουν”. Ετυμολογικά εξάλλου η λέξη παραπέμπει στο ρήμα καταθλίβω, πιέζω, συνθλίβω, διαλύω.
Πρόκειται για μία πάθηση οικουμενική και διαχρονική και αποτελεί μία από τις συχνότερες ψυχιατρικές διαταραχές παγκοσμίως. Υπολογίζεται ότι περίπου 1 στους 10 ανθρώπους θα νοσήσει κατά τη διάρκεια της ζωής του. Η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία αλλά απαντάται συχνότερα στο ηλικιακό φάσμα 25-40 ετών. Η συχνότητα είναι διπλάσια στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.
Πρόκειται μια μια συναισθηματική διαταραχή, με μεγάλης έντασης θλίψη, απελπισία και απαισιοδοξία που χαρακτηρίζει τη ζωή του ασθενούς κατά το μεγαλύτερο κομμάτι της ημέρας και διαρκεί για τουλάχιστον 1-2 εβδομάδες. Σε αυτή την περίοδο η λειτουργικότητα του ατόμου μειώνεται και κυριαρχούν αρνητικές σκέψεις. Οι ασθενείς εμφανίζουν ανηδονία, έλλειψη ενέργειας, περιορισμό ενδιαφερόντων, τάση κοινωνικής απομόνωσης- απόσυρσης, διαταραχές της όρεξης και του ύπνου, καθώς και μία ποικιλομορφία λοιπών συμπτωμάτων.
Η αιτιολογία είναι πολυπαραγοντική, δηλαδή ενοχοποιούνται διάφοροι παράγοντες, γενετικοί, κοινωνικοί αλλά και ψυχολογικοί. Σε ορισμένες μορφές κατάθλιψης ενδέχεται να υπάρχει κληρονομική επιβάρυνση. Πολλές φορές η κατάθλιψη αποτελεί επακόλουθο οργανικών παθήσεων, όπως είναι οι ενδοκρινικές διαταραχές, η νόσος Parkinson, η πολλαπλή σκλήρυνση και άλλες, για αυτό και συνίσταται πάντα καλή διερεύνηση.
Η διαγνωστική διερεύνηση είναι ως εκ τούτου απαραίτητη.
Η θεραπεία της κατάθλιψης συνίσταται σε ψυχοθεραπευτική ή φαρμακευτική αντιμετώπιση. Πρόκειται για μία θεραπεύσιμη νόσο και η επιλογή του θεραπευτικού πλάνου εξαρτάται από το ιστορικό του ασθενή αλλά και τη βαρύτητα της συμπτωματολογίας.